Działania Gminy Miejskiej Jarosław w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi wykazują duże zaangażowanie w poprawę jakości życia mieszkańców oraz ochronę środowiska. Skuteczna segregacja odpadów, inwestycje w infrastrukturę, a także intensywne działania edukacyjne - wszystko to podkreśla rolę odpowiedzialnego zarządzania odpadami komunalnymi w budowaniu zrównoważonej przyszłości. Na uwagę zasługuje kilka aspektów, które wyróżniają się jako szczególnie istotne i godne podkreślenia:

• Skuteczność systemu gospodarki odpadami: Gmina Miejska Jarosław wykazała się skutecznością w zarządzaniu odpadami komunalnymi, co objawia się stabilnym finansowaniem systemu oraz wzrostem dochodów z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami. Szczególnie w 2019 roku, system zdołał się zbilansować, generując nadwyżkę dochodów nad wydatkami.

• Poprawa segregacji odpadów: Systematycznie rosnący wskaźnik segregacji odpadów, zauważalny spadek procentowy masy niesegregowanych odpadów komunalnych oraz wzrost masy odpadów recyklingowanych i przygotowanych do ponownego użycia, świadczą o skutecznych działaniach edukacyjnych i organizacyjnych prowadzonych przez gminę.

• Inwestycje w infrastrukturę: Realizacja projektów takich jak budowa nowego Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) wskazuje na zdecydowane działania inwestycyjne mające na celu poprawę efektywności systemu gospodarki odpadami, a także podniesienie standardów obsługi mieszkańców.

• Edukacja ekologiczna: Gmina Miejska Jarosław przykłada dużą wagę do edukacji ekologicznej, realizując program „Czysty Jarosław”, który obejmuje szeroki zakres działań informacyjnych i edukacyjnych. Działania te, skierowane zarówno do dzieci i młodzieży, jak i wszystkich mieszkańców, mają kluczowe znaczenie dla budowania świadomości ekologicznej i poprawy zachowań w zakresie segregacji odpadów.

Najważniejszą inwestycją w zakresie gospodarki odpadami w latach 2019-2023 była budowa nowego Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Istniejący PSZOK przy ul. Racławickiej 24 nie miał już odpowiednich mocy przerobowych. W wyniku podjętych działań w 2020 r. podpisano umowę o dofinansowanie projektu budowy nowego PSZOK w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, która zakładała m.in. budowę budynku socjalno-biurowego, wiaty do magazynowania odpadów, instalacji zewnętrznych, ścieżki edukacyjnej oraz dostawę wyposażenia​​. 

Budowa nowego Punktu realizowana była w latach 2021-2022 inwestycję, dzięki niej powstał nowy PSZOK zlokalizowany przy ul. Krakowskiej. 

Całkowity koszt inwestycji wyniósł 5.906.348,98 zł. 

Segregacja odpadów:

• w 2019 r. niesegregowane zmieszane odpady komunalne stanowiły 79,01% masy wszystkich odebranych i zebranych odpadów na terenie gminy. Wskaźnik ten, co roku systematycznie spada. W roku poprzednim wynosił 80,26%, a w 2016 r. aż 89,47%. W omawianym okresie, liczba mieszkańców ujętych w gminnym systemie gospodarowania odpadami komunalnymi oscylowała w liczbie 27 290 osób, z których 94,05% prowadziło selektywną zbiórkę odpadów komunalnych. W roku poprzedzającym ich udział procentowy przedstawiał się na podobnym poziomie – 89,90%,

• w 2020 r. struktura odebranych odpadów komunalnych z terenu Gminy Miejskiej Jarosław kontynuowała tendencję poprawy. Udział niesegregowanych zmieszanych odpadów komunalnych w stosunku do łącznej masy odebranych i zebranych odpadów komunalnych wyniósł 77,42%, co stanowi spadek w porównaniu do 79,15% w roku 2019 oraz 80,26% w roku 2018. W 2016 roku wskaźnik ten wynosił aż 89,47%. Jest to pożądany trend, który odzwierciedla wzrost poziomu segregacji odpadów przez mieszkańców,

• w 2021 r. wprowadzone zmiany w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi, a szczególnie wprowadzenie selektywnej zbiórki bioodpadów, spowodowały istotne zmiany w strukturze odpadów komunalnych. Masa niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych wyniosła 8.687,2400 Mg, co było znacznym spadkiem w porównaniu do lat poprzednich. W tym samym roku wzrosła masa frakcji odpadów ulegających biodegradacji i innych frakcji zbieranych selektywnie, co również świadczy o pozytywnych zmianach w strukturze odpadów,

• dla 2022 r. wskaźnik masy niesegregowanych odpadów komunalnych wyniósł 61,05%, co jest kontynuacją obniżającego się trendu (spadek o 1,25 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego roku). W tym samym roku, masa frakcji odpadów ulegających biodegradacji i innych niewymienionych frakcji zbieranych selektywnie wyniosła 2.647,9200 Mg, co stanowi wzrost o 198,1600 Mg w porównaniu do roku poprzedniego. Osiągnięto znaczący wzrost masy frakcji surowców wtórnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi, szczególnie w odniesieniu do frakcji bioodpadów​​,

Jest to zatem kontynuacja pożądanego trendu, który świadczy o skuteczności działań gminy w zakresie poprawy segregacji odpadów oraz zwiększania udziału odpadów recyklingowanych i przygotowanych do ponownego użycia.

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na gminy obowiązek prowadzenia działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Zadania te mają istotne znaczenie dla funkcjonowania systemu gospodarki komunalnej, a prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi powinno być działaniem realizowanym nieprzerwanie, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Wypełniając powyższy obowiązek w realizowano program edukacji ekologicznej dla mieszkańców miasta oraz dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i gimnazjalnym, pn. „Czysty Jarosław”. 

M.in. podejmowano następujące działania: 

• prowadzenie interaktywnych działań ekologicznych w placówkach oświatowych, teatralnych, konkursów wiedzy ekologicznej, akcji plenerowych, i innych,

• dystrybucja ekogadżetów i poradników dotyczących selektywnej zbiórki odpadów,

• gry edukacyjne na stronach internetowych Urzędu Miasta,

• gry edukacyjne na stronach internetowych Urzędu Miasta.

Podmiotem odbierającym odpady komunalne od mieszkańców Jarosławia jest Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o.  Spółka PGKiM w Jarosławiu realizuje usługi w zakresie gospodarki odpadami, ciepłownictwa, zarzadzania nieruchomościami, cmentarnictwa i usług pogrzebowych oraz remontów i konserwacji.

 Dochody i wydatki związane z funkcjonowaniem systemu gospodarki odpadami komunalnymi w latach 2019-2023 przedstawiają się następująco:

• wydatki

  • w 2019 r. wydatki wyniosły łącznie 9.289.803,67 zł. W tym koszty związane z odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych oraz utrzymaniem Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) poniesione przez Gminę Miejską Jarosław wynosiły 9.095.170,50 zł, co stanowiło 97,9% poniesionych przez gminę kosztów. W tym roku system praktycznie się bilansował, z nadwyżką dochodów nad wydatkami w wysokości 202.572,22 zł​​,

  • w 2020 r. wydatki wyniosły łącznie 12.605.720,91 zł, co było niższe o 404.563,60 zł w porównaniu z dochodami. Powstały niedobór dochodów nad kosztami funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi wynosił 404.563,60 zł, który został pokryty z budżetu miasta, w tym udzielona ulga dla rodzin wielodzietnych wynosiła 514.230,50 zł​​,

  • w 2021 r. wydatki systemu wyniosły łącznie 12.652.573,17 zł, co skutkowało niedoborem dochodów nad kosztami funkcjonowania systemu w wysokości 3.630.845,82 zł. Niedobór ten został pokryty sfinansowany ze środków własnych Gminy Miejskiej Jarosław. Ulga wynikająca z ustawy i posiadania Karty Dużej Rodziny za 2021 r. wyniosła 633.040,50 zł​​,

  • w 2022 r. wydatki systemu wyniosły łącznie 13.098.895,63 zł, co skutkowało niedoborem dochodów nad kosztami funkcjonowania systemu w wysokości 1.066.293,92 zł. Niedobór ten został pokryty sfinansowany ze środków własnych Gminy Miejskiej Jarosław. Ulga wynikająca z ustawy i posiadania Karty Dużej Rodziny za 2022 rok wyniosła 508.268,50 zł, 

  • w 2023 r. (wg planu po zmianach na dzień 30.09.2023 r.) wydatki systemu zaplanowano łącznie na poziomie 17.000.000,00 zł, co skutkowało powstaniem planowanego niedoboru dochodów nad kosztami funkcjonowania systemu w wysokości 780.000,00 zł. Zaplanowano, że niedobór ten zostanie sfinansowany ze środków własnych Gminy Miejskiej Jarosław.

• dochody 

  • w 2019 r. Gmina Miejska Jarosław osiągnęła dochód z tytułu pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości 9.501.875,89 zł, a także dochód z tytułu wpływów z odsetek od nieterminowych wpłat i kosztów egzekucyjnych w wysokości 27.469,61 zł,

  • w 2020 r. dochód z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wyniósł 12.201.157,31 zł. Dochód z odsetek od nieterminowych wpłat i kosztów egzekucyjnych wyniósł 42.527,65 zł,

  • w 2021 r. dochód łączny w systemie gospodarki odpadami komunalnymi wyniósł 9.021.727,35 zł. Dochód z odsetek od nieterminowych wpłat i kosztów egzekucyjnych wyniósł 41.859,38 zł,

  • w 2022 r. dochód łączny w systemie gospodarki odpadami komunalnymi wyniósł 12.032.601,71 zł. Dochód z odsetek od nieterminowych wpłat i kosztów egzekucyjnych wyniósł 71.996,84 zł,

  • w 2023 r. (wg planu po zmianach na dzień 30.09.2023) dochód łączny w systemie gospodarki odpadami komunalnymi został zaplanowany na poziomie 16.220.000,00 zł. Dochód z odsetek od nieterminowych wpłat i kosztów egzekucyjnych zaplanowano w kwocie 49.000,00 zł.